Rezerwat przyrody Zielone
Rezerwat przyrody Zielone położony jest na Równinie Błot Przymorskich, ok. 0,5 km na południowy-zachód od Szarego Dworu w gminie Krokowa. Powstał w 1983 roku i obejmuje 16,08 ha. Ma typ florystyczny, jest to lokalne południowa część Równiny Błot Przymorskich
Cel ochrony jest zachowanie najbogatszego na Pomorzu stanowiska wiciokrzewu pomorskiego – jednego z nielicznych reprezentantów pnączy w krajowej florze.
Zbiorowiskiem panującym na terenie rezerwatu jest wilgotny, acidofilny bór brzozowo-sosnowy o gęstym podszyciu i runie. Rzadkie gatunki chronione występujące na tym obszarze to: wiciokrzew pomorski (gatunek atlantycki, w pobliżu przebiega jego wschodnia granica zasięgu), widłak jałowcowaty i wroniec, woskownica europejska, wrzosiec bagienny.
Kwiaty wiciokrzewu są zapylane przez nocne motyle z grupy zawisaków m.in.: zawisaka tawulca i zmrocznika wędrowca. Jest to teren wykorzystywany przez duże ssaki leśne: dzika, sarnę, lisa.
Rezerwat przyrody Mechelińskie Łąki
Rezerwat Mechelińskie Łąki położony jest na Meandrze Kaszubskim, na południe od Rewy – między Rewą a Mechelinkami. Powstał w 200o roku, zajmuje 113,47 ha powierzchni. Rezerwat ma typ faunistyczny, położony jest na wylocie pradoliny zakończonej niskim, zalewowym wybrzeżem.
Celem ochrony jest zachowanie miejsc lęgowych i bytowania cennych gatunków ptaków wodnych i wodno-błotnych, zbiorowisk szuwarowych i łąkowych oraz specyficznych siedlisk halofilnych i typowych dla nich warunków wodnych.
Różnorodne zbiorowiska roślinne występujące na terenie Mechelińskich Łąk tworzą charakterystyczny strefowy układ. Posuwając się od linii brzegowej wód Zatoki w głąb lądu występuje: strefa plaży, murawy nawydmowe, słonawy, półhalofilny szuwar, szuwar trzcinowy. Najcenniejszymi zbiorowiskami rezerwatu są zbiorowiska halofilne i półhalofilne, powstałe pod wpływem zasolonych wód Zatoki. Są one tworzone przez rośliny słonolubne i słonoznośne – sit Gerarda, ostrzew rudy, babkę nadmorską, świbkę morską, mlecznik nadmorski, koniczynę rozdętą, sitowiec nadmorski, oczeret Tabernemontana. W pasie muraw napiaskowych występuje m.in.: mikołajek nadmorski (jedno z największych stanowisk w Polsce – ok. 1800 osobników), turzyca piaskowa, piaskownica zwyczajna, wydmuchrzyca piaskowa. Rośliny występujące w pasie plaży: rukwiel nadmorska, solanka kończysta, honkenia piaskowa.
Jest to także miejsce gniazdowania rzadkich gatunków ptaków wodnych i wodno-błotnych oraz miejsce odpoczynku ptaków podczas migracji. Najcenniejsze gatunki lęgowe to: sieweczka obrożna, rybitwa białoczelna (oba gatunki zagrożone wyginięciem w skali kraju), pliszka cytrynowa (gatunek gniazdujący w Polsce od 1994 roku), ostrygojad (skrajnie rzadki gatunek lęgowy w Polsce), biegus zmienny (w Polsce gnieździ się jedynie tutaj i w pobliskim rezerwacie „Beka”), ohar. Inne gatunki spotykane w rezerwacie to ptaki gniazdujące w strefie szuwaru trzcinowego: wąsatka, rokitniczka, trzcinniczek, potrzos, brzęczka, błotniak stawowy, wodnik, kropiatka, zielonka, bąk, kokoszka wodna, łyska oraz gatunki gnieżdżące się w pasie słonaw i zbiorowisk murawowych: skowronek, świergotek łąkowy, pliszka żółta, czajka, krwawodziób, kszyk. W południowo-zachodniej części rezerwatu znajduje się licząca ok. 25 gniazd kolonia czapli siwej. W okresie migracji szczególnie licznie zatrzymują się tu bekasowate i siewkowate – piaskowiec, biegus rdzawy, biegus krzywodzioby, biegus zmienny (najliczniejszy przelotny biegus) , biegus malutki, łęczak, batalion, kuliczek piskliwy, kamusznik, siewnica, sieweczka obrożna oraz kaczki właściwe i gęsi. Jesienią nocujące w trzcinowiskach jaskółki, szpaki i pliszki mogą tworzyć nawet kilkutysięczne skupienia. Na terenie rezerwatu można spotkać wszystkie gatunki krajowych ropuch: ropuchę szarą, ropuchę zieloną oraz najrzadziej występującą w Polsce ropuchę paskówkę.
Rezerwat przyrody Bielawa
Rezerwat przyrody Bielawa położony jest w otulinie NPK, 1,5 km na południe od Ostrowa na Pobrzeżu Kaszubskim. Pierwsze formy ochrony na tym terenie powstały już w 1977 r. Rezerwat zajmuje powierzchnię 721,41 ha i ma typ torfowiskowy z kopułą torfowiska w zagłębieniu bezodpływowym.
Celem ochrony w tym rezerwacie to przede wszystkim zachowanie torfowiska wysokiego typu bałtyckiego z charakterystyczną roślinnością, stanowiącego ostoję ptactwa wodno-błotnego. Mimo przekształceń siedliskowych spowodowanych działalnością człowieka (odwodnienia, eksploatacja torfu, pożary), obszar ten nadal odznacza się wysokimi walorami przyrodniczymi. Jest ostoją ptaków wodno-błotnych, występują tu cenne gatunki roślin charakterystyczne dla torfowisk wysokich.
Torfowisko wysokie właściwe wytworzyło się w bezodpływowym zagłębieniu terenu, przy decydującym wpływie wód z opadów atmosferycznych. Stałe zabagnienie i związane z tym niedobory tlenu hamowały rozkład obumierających roślin. Ich szczątki w stanie mało zmienionym odkładały się jako torf, zalegając na piaszczystym podłożu. Torfowisko to jest z natury płytkie, pokład torfu przed intensywną eksploatacją tylko wyjątkowo przekraczał 2 m miąższości. Jego odkładanie rozpoczęło się ok. 5 tysięcy lat temu.
Utrzymuje się tu dość liczna grupa gatunków rzadkich, narażonych na wyginięcie oraz gatunków roślin chronionych tj.: woskownica europejska, malina moroszka, przygiełka brunatna, bagnica zwyczajna, wełnianeczka darniowa, rosiczka okrągłolistna, bażyna czarna, jeżogłówka pokrewna czy wrzosiec bagienny.
Obszar Bielawskich Błot jest ostoją ptaków wodno-błotnych o randze krajowej, gniazdują tu m.in. ptaki uznane za zagrożone wyginięciem w Europie oraz zaliczone do cennych w skali Pomorza Gdańskiego: błotniak łąkowy, żuraw (w trakcie migracji jest to miejsce koncentracji żurawi, największe zgrupowania wiosenne wynoszą ok. 800 osobników), sieweczka obrożna, łęczak (jedyne stanowisko lęgowe w Polsce), turkawka, sowa błotna, lelek, krętogłów, skowronek, lerka, świergotek polny, muchołówka szara, gąsiorek, srokosz. Gatunki ptaków szponiastych wykorzystujące Bielawskie Błota jako rewiry łowieckie, prawdopodobnie gniazdujące w pobliskich lasach lub na okolicznych łąkach: trzmielojad, kania czarna, kania ruda, bielik, błotniak stawowy, błotniak zbożowy, jastrząb, krogulec, myszołów zwyczajny, orlik krzykliwy, pustułka, kobuz. W okresie wiosennych migracji na bezdrzewnych wrzosowiskach można zaobserwować duże stada (ok. 30 osobników) polujących na ważki kobczyków, poza tym regularnie zalatują tu pojedyncze, młodociane orły przednie.
Rezerwat przyrody Beka
Rezerwat przyrody Beka położony jest na Meandrze Kaszubskim, na przyujściowym odcinku rzeki Redy, 3 km na wschód od Mrzezina w gminie Puck. Powstał w 1988 r., ma powierzchnię 193,01 ha. Ten rezerwat o typie faunistyczno-łąkowym położony na niskim wybrzeżu zalewowym. Cel ochrony na tym terenie jest zachowanie bogatej awifauny lęgowej i przelotnej oraz zbiorowisk szuwarowych i łąkowych, w tym wilgotnych łąk tzw. słonaw.
Teren ten powstał gdy dawniej rzeka Reda uchodziła do Zatoki kilkoma naprzemiennie działającymi odnogami. W połowie XIX w. główną masę wody prowadziło ramię północne, jego delta rozbudowywała się w szeroki, wielopromienny cypel z kilkoma wysepkami w wodach Zatoki. Już wtedy główne ramiona Redy podlegały sukcesywnej regulacji, obecnie są obwałowane, mają wyrównane, często umocnione brzegi. Z tego powodu niosą cały swój rumosz aż do ujścia, więc wciąż trwa intensywne rozbudowywanie delty – w ostatnim stuleciu rozbudowała się ona o 400-500 m w głąb Zatoki. Drugim czynnikiem wpływającym na charakter tego terenu były spiętrzenia sztormowych wód Zatoki.
Teren pokrywają gleby głównie murszowo-torfowe oraz torfowe, niewielki udział gleb murszowo-mineralnych, mad rzecznych i morskich, lokalnie występują stosunkowo zasobne w węglan wapnia czarne ziemie i słabo wykształcone piaszczyste gleby inicjalne.
Znajdują się tu wyjątkowo cenne i rzadkie zbiorowiska słonoroślowe, obejmujące 17 gatunków solniskowych m.in.: sit, mlecznik nadmorski, babka nadmorska, świbka nadmorska, oczeret tabernaemontana, centuria nadbrzeżna, koniczyna rozdęta, ostrzew rudy. Poza tym występują tu bogate populacje i liczne stanowiska roślin chronionych, zagrożonych i ginących, związanych z innymi zbiorowiskami łąkowymi m.in.: woskownica europejska, gnidosz błotny, goździk pyszny i wiele gatunków storczyków.
Rezerwat „Beka” jest ostoja ptaków o randze europejskiej. Na jego terenie i w najbliższym otoczeniu występuje blisko 200 gatunków ptaków, w tym przeszło 40 jest gatunkami tutaj gniazdującymi. Najcenniejsze z nich to gatunki związane ze zbiorowiskami łąkowymi, muraw napiaskowych i plażą. Są to m.in. biegus zmienny (najliczniejsze w Polsce stanowisko, jest to gatunek gwałtownie zanikający w rejonie Bałtyku), pliszka cytrynowa (najliczniejsze stanowisko w Polsce, gatunek będący w ekspansji, od niedawna gniazdujący w Polsce), brodziec krwawodzioby, ostrygojad, sieweczka obrożna. Poza tym gniazduje tu także: czajka, kszyk, sieweczka rzeczna, bąk, wąsatka, wodnik, błotniak stawowy. Rezerwat jest również ważnym miejscem odpoczynku lub żerowania ptaków w okresie migracji. Jest wykorzystywany zwłaszcza przez wiele gatunków siewkowców (jednorazowo można obserwować skupienia przekraczające 3000 osobników), gęsi, kaczek, licznie pojawia się łabędź krzykliwy i czarnodzioby. Z drobnych ptaków masowo pojawiają się pliszki i świergotki (np. ponad 1000 stada świergotka łąkowego), z rzadszych gatunków regularnie zatrzymuje się tu świergotek rdzawogardlisty i pliszka cytrynowa.
Rezerwat przyrody Babnica
Rezerwat przyrody Babnica położony jest na mierzei Kaszubskiej, około 1 km na północny-zachód od Białogóry. Utworzony w 1996 r., zajmuje powierzchnię 2,04 ha. Rezerwat o typie florystycznym na zalesionej wydmie parabolicznej, które zostały ukształtowane w holocenie w wyniku wędrówek piasków. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych starego bukowo-dębowego lasu rosnącego na zboczu wydmy, ze stanowiskami porostów będących reliktowymi gatunkami lasów pierwotnych.
Na glebach bielicowe, gleba właściwa jest słabo wykształcona znajduje się tu 79 gatunków porostów, z czego ponad połowa znajduje się na czerwonej liście porostów ginących i zagrożonych, m.in.: granicznik płucnik, brodaczka kępkowa, gatunki z rodzaju Pertusaria. Flora roślin naczyniowych jest wyjątkowo skromna, co jest wynikiem ubogiego i mało zróżnicowanego podłoża. Występują tu cztery gatunki objęte częściową ochroną: kruszyna pospolita, turzyca piaskowa, bagno zwyczajne, paprotka zwyczajna. Jest to miejsce bytowania zwierzyny czarnej i płowej, lisa, a stare dziuplaste buki są miejscem lęgowym różnych dziuplaków.
Długosz Królewski w Wierzchucinie
Rezerwat przyrody Długosz Królewski w Wierzchucinie położony jest w otulinie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego na Równinie Błot Przymorskich, 3 km na wschód od miejscowości Wierzchucino, na północ od jeziora Żarnowskiego. Powstał w 2003 roku i zajmuje powierzchnię 148,19 ha. To florystyczny rezerwat o formie krajobrazowej pradoliny. Równina Błot Przymorskich powstała po wycofaniu się krawędzi lądolodu ostatniego zlodowacenia na obszar południowego Bałtyku i reprezentuje ostatni etap rozwoju późnoglacjalnej sieci dolinnej Przymorza.
Celem ochrony jest utrzymanie jednego z dwóch największych stanowisk wieloletniej paproci – długosza królewskiego oraz największej populacji widłaka jałowcowatego w regionie gdańskim, zachowanie pozostałości torfowiska wysokiego i przejściowego wraz z właściwymi dla tych ekosystemów gatunkami i zbiorowiskami roślinnymi.
Na obszarze rezerwatu przeważają gleby torfowe powstałe głównie z torfów przejściowych i wysokich, w niewielkim zakresie z torfów niskich, na znacznej powierzchni podlegające procesowi murszenia. Na których występują cenne gatunki flory: długosz królewski (największa populacja w skali Pomorza Gdańskiego), widłak jałowcowaty (występuje tutaj masowo tworząc skupienia na powierzchni kilkuset, a w wyjątkowych przypadkach nawet paru tysięcy metrów), żłobik koralowy (gatunek zagrożony w skali Pomorza), narecznica grzebieniasta (gatunek narażony w skali kraju i Pomorza, w regionie gdańskim rzadki i obecnie na większości stanowisk wymarły), woskownica europejska, rosiczka okrągłolistna, wrzosiec bagienny, bagno zwyczajne, widłak goździsty, grążel żółty.
Rezerwat to także ważne miejsce gniazdowania gatunków zagrożonych w skali europejskiej: turkawka, muchołówka szara, gąsiorek, gniazduje tu również rzadki brodziec – samotnik. Jest to miejsce bytowania zwierzyny płowej, dzika, zająca szaraka, jeża wschodniego, drapieżników: lis, jenot, borsuk, wydra, łasica, kuna leśna. Płazy są tu reprezentowane przez 5 gatunków: 2 gatunki ropuch – szara i zielona, żaby – wodna, moczarowa, trawna. Występują tu 4 gatunki gadów: jaszczurka zwinka, padalec, żmija zygzakowata, zaskroniec zwyczajny.
Do Wierzchucina można dojechać z Dębek lub Białogóry.
Rezerwat przyrody Białogóra
Rezerwat przyrody Białogóra położony jest na mierzei Kaszubskiej, na północ od Białogóry. Powstał w 1972 r., ma powierzchnię 211,ha. To florystyczny rezerwat w zatorfionym zagłębieniu miedzywydmowym w pasie wydm nadmorskich. Celem ochrony w tym rezerwacie jest zachowanie unikatowego na polskim wybrzeżu kompleksu przestrzennego wydm i obniżeń międzywydmowych, zbiorowisk atlantyckiej roślinności torfowiskowej z ginącymi i rzadkimi gatunkami roślin na granicy ich geograficznego zasięgu, fitocenoz nadmorskiego boru bagiennego i bażynowego oraz ostoi żurawia.
Wydmy zostały ukształtowane w wyniku akumulacyjnej działalności fal morskich, przybrzeżnych prądów i wiatru głównie w holocenie. Zagłębienia międzywydmowe są bezodpływowe, przy czym leżą w strefie silnego oddziaływania stanu morza na poziom wód gruntowych (spiętrzenie wód Bałtyku powoduje podniesienie poziomu wód słodkich), co powoduje trwałe lub okresowe podtopienia terenu. Jest to przyczyną wytworzenia się warstwy torfu na oglejonych piaskach.
Wpływ na florę rezerwatu ma cienka warstwa silnie rozłożonego oligotroficznego torfu na jałowym, oglejonym piasku wydmowym. Na takim podłożu rośnie ok. 80 gatunków, z czego 27 gatunków roślin naczyniowych i 3 gatunki roślin zarodnikowych należą do tzw. gatunków specjalnej troski (gatunki o różnym stopniu zagrożenia oraz gatunki prawnie chronione). Najwartościowsze gatunki to: ponikło wielołodygowe (jedyne stanowisko na Pomorzu, równocześnie stanowisko najdalej wysunięte na wschód), przygiełka brunatna (jedno z najbogatszych stanowisk w Polsce), rdestnica podługowata, brzeżyca jednokwiatowa, rosiczka pośrednia, rosiczka okrągłolistna, woskownica europejska, wrzosiec bagienny, tajęża rozesłana, jeżogłówka pośrednia. W rezerwacie jest miejsce okresowego gniazdowania i regularnego przebywania żurawia.
Więcej o Białogórze można przeczytać na stronie: www.bialogora.pl
Rezerwat Przyrody Widowo
Rezerwat przyrody Widowo położony jest na Mierzei Kaszubskiej, niecały kilometr na północny-wschód od miejscowości Dębki. Powstał w 1999 r., ma powierzchnię 97,10 ha. To leśny rezerwat przyrody o przeważającym krajobrazie w części północnej zalesionej wydmy, natomiast w południowej jest to brzeżna strefa pradoliny.
Celem ochrony jest głównie zachowanie interesującego zespołu form wydmowych (wały i pagóry wydmowe, wydmy paraboliczne, niecki i rynny deflacyjne, różnokształtne obniżenia miedzywydmowe), zespołów lasów mieszanych dębowo-sosnowych i bażynowych borów nadmorskich oraz rzadkich gatunków roślin.
Wydmy w rezerwacie powstały głównie w holocenie w wyniku działalności morza i wiatru, nałożone są na starszą rzeźbę glacjalną. Równina Błot Przymorskich powstała po wycofaniu się krawędzi lądolodu ostatniego zlodowacenia na obszar południowego Bałtyku i reprezentuje ostatni etap rozwoju późnoglacjalnej sieci dolinnej Przymorza.
Na licznych tu torfach, które pokryte zostały piaskami eolicznymi rosną cenne gatunki flory. Charakterystyczna jest duża grupa storczyków: kruszczyk rdzawolistny, tajęża jednostronna, podkolan biały czy widłaki jałowcowaly i goździsty. Inne gatunki roślin chronionych: paprotka zwyczajna, turzyca piaskowa, pomocnik baldaszkowaty, naparstnica zwyczajna. Występują tu również liczne, stare okazy dębów szypułkowych o średnicy pnia na wysokości 130 cm ok. 80 cm.
Rezerwat przyrody Piaśnickie Łąki
źródło: www.debki.info.pl
Rezerwat przyrody Piaśnickie Łąki położony jest w dolnym biegu rzeki Piaśnicy nieopodal miejscowości Dębki na Równinie Błot Przymorskich. Powstał w roku 1959, ma powierzchnię 56,23 ha. Ma charakter łąkowy. Celem ochrony jest zachowanie rzadkich obecnie zbiorowisk roślinnych, które w przeszłości były typowe dla brzegów niewielkiej rzeki – zmiennowilgotnych łąk trzęślicowych, mokrych psiar, licznych fitocenoz szuwarów, młak niskoturzycowe, acidofilnego lasu brzozowo-dębowego, lasu dębowego oraz różnych stadiów zarastania starorzeczy z charakterystycznymi dla nich narażonymi na wyginięcie roślinami. Rezerwat leży na obszarze Równiny Błot Przymorskich, która powstała po wycofaniu się krawędzi lądolodu ostatniego zlodowacenia na obszar południowego Bałtyku i reprezentuje ostatni etap rozwoju późnoglacjalnej sieci dolinnej Przymorza.
Flora w rezerwacie Piaśnickich Łąk liczy 308 gatunków, w tym aż 28 gatunków zagrożonych wyginięciem na Pomorzu, a 7 zagrożonych w skali kraju. Wiele z tych roślin występuje tu masowo – turzyca, turzyca dwustronna, woskownica europejska. Bardzo licznie występuje również: turzyca Hartmana i Hosta, selrnica żyłkowana, mieczyk dachówkowaty, oman wierzbolistny, groszek błotny czy fiołek mokradłowy. Stwierdzono tu także gatunki specjalnej troski: tajęża jednostronna, gnieźnik leśny, turzyca drobna.
Więcej o Dębkach można znaleźć na stronie: www.debki.com.pl
Rezerwat przyrody Helskie Wydmy
Rezerwat przyrody Helskie Wydmy jest typu florystycznego o formie krajobrazu wydmowej. Położony na terenie gminy Hel we fragmencie pasa technicznego przy nadmorskim brzegu. Powstał 5 grudnia 2006 r. o powierzchni 108,48 ha. Celem ochrony w tym rezerwacie przyrody to zachowanie ekosystemów murawowych, wrzosowiskowych i leśnych, w szczególności bardzo bogatych biot porostów i grzybów naporostowych, charakterystycznych dla naturalnego nadmorskiego krajobrazu wydmowego. Krajobraz został ukształtowany w wyniku akumulacji piasku przez fale morskie, przybrzeżne prądy i wiatr.
Na tym obszarze możemy spotkać cenne gatunki flory specyficzne dla warunków wydmowych czyli takie jak np. mikołajek nadmorski, honkenia piaskowa, wydmuchrzyca piaskowa, czy piaskownica zwyczajna.
Więcej o Helu znajdziesz na stronie www.hel.info.pl